koeien

Vroeger maakte de regering zich zorgen over onze boterberg en melkplas. Nu omdat er steeds minder koeien in de wei van het Nederlandse landschap staan. De koestapel telt nog altijd zo'n anderhalf miljoen exemplaren, maar de meeste koeien blijven tot hun gang naar het abattoir verstopt in de stal. En dan hebben we het nog niet eens over de talloze koeien uit voorzorg tegen een mogelijke BSE-of MKZ-besmetting afgemaakt.

Heiligschennis, want de koe is een heilig dier. Volgens de Egyptische piramideteksten was Hathor de hemelgodin in de gedaante van een koe. Zij kwam uit het oerwater om de zonnegod als een kalf te werpen. Zij droeg Horus als een zonneschijf tussen de hoorns en zoogde de koning/farao die door haar zijn goddelijke kracht kreeg. Deze koegodin stond voor de dood en de wedergeboorte. Zij was de beschermster van vrouwen, kinderen en geliefden (vruchtbaarheid) en daarmee zo'n beetje van het hele leven. Haar poten waren de pijlers van het universum, haar onuitputtelijke stroom melk waren de sterren van de melkweg en haar horens maansikkels.

Andere oude culturen zagen in de koe de personificatie van moeder aarde. Zo had Scandinavië de koe Adoemla. Zij voedde de oerreuzen met haar melk en wekte de eerste mens tot leven. Voor veel Hindoes en Boeddhisten zijn de rust, het geduld en de vrijgevigheid van een koe een teken van heiligheid. In het tegenwoordige India is de koe nog steeds een belangrijk beeld van geluk en op veel plaatsen onaantastbaar.

Koeien zijn allang niet meer heilig: ze worden mismaakt, gelanceerd en seksueel onderdrukt. Maar toch is het koeienleven niet alleen kommer en kwel. De Music Machine van beroemde Milko-koe met werd onlangs beloond met de Cyber Grand Prix en zij zorgt nu met de Muscle Machine dat ze in topvorm blijft. De melkkoe is een beroemd fotomodel, I'm a Cow is een hit en de Centrale Koe zelfs de kern van het universum! 

Hier denken wij bij koe meteen aan de gevlekte runderen die ons melk, vlees en leer leveren. Huisdieren die in veel gevallen gedegradeerd zijn tot fabriekarbeiders in een maximaal geoptimaliseerde productieomgeving zonder sociaal plan. Waarin mismanagement wordt beloond met de doodstraf voor de werknemers. Letterlijk slacht-offers!

In 2001 zat Nederland in de greep van de MKZ-crisis en hoorden we dagelijks kreten als 'ruimen' en 'enten'. Met dat enten werd niet bedoeld dat het vee op dezelfde wijze moest worden vermeerderd als bomen, maar dat inenten de beste oplossing was. Inmiddels is de MKZ uit Nederland geruimd en is de roep om preventieve inentingen verstomd.

Aan het eind van de negentiende eeuw zoog de Brit Edward Jenner wat vocht uit koepokkenpuisten en spoot dat in bij mensen. Hij ontdekte dat het menselijk lichaam na het contact met de ziekteverwekker immuun werd voor de pokken. Tot dertig jaar geleden was pokken nog een algemeen voorkomende dodelijke ziekte, ook al was het medicijn toen al 180 jaar beschikbaar. Maar sinds de Wereldgezondheidsorganisatie een groot vaccinatieprogramma heeft uitgevoerd is de ziekte wereldwijd uitgeroeid.

Ook MKZ kan met een spuitje de wereld uit geholpen worden. Er werden 26 gevallen van MKZ geconstateerd tijdens de laatste uitbraak in Nederland. In een grote cirkel rond die besmette dieren werden 260.000 gezonde dieren afgemaakt. Waaronder heel veel koeien! De ontdekking van Jenner was een doorbraak in de geneeskunde en hij vergat niet de koeien in de eer te laten delen. De naam vaccin komt van het Latijnse woord vacca: koe.

Ook veel andere vrouwelijke zoogdieren heten koe. Olifanten, elanden en zelfs walvissen kunnen koeien zijn. Het vrouwtje van de Doejong is dus een zeekoekoe!

VOOR EEN KOE
kwaadaardig waren we allang
in onze hang naar entrecote
naast slecht zijn we nu ook nog bang
we zijn voor de dieren als de dood
(Ivo de Wijs)